CID (Controlled Image Design)

CID (skrót od słów Controlled Image Design) to określenie rodzaju pomieszczenia odsłuchowego (zazwyczaj reżyserki w studiu nagraniowym) zbudowanego według wytycznych opracowanych we wczesnych latach 1990-tych w ramach prac badawczych w BBC. Koncepcja CID została opracowana przez Boba Walkera i opisana w publikacji działu badawczego BBC, a także zaprezentowana na konwencjach AES (A new approach to the design of control room acoustics for stereophony, AES preprint 3543, 94 konwencja, Berlin, 1993 oraz Early reflections in studio control rooms: the results from the first controlled image design installations, AES preprint 3853, 96 konwencja, Amsterdam, 1994).

Przekierowanie pierwszych odbić
w pomieszczeniu CID

Podobnie jak inne rodzaje nowoczesnych pomieszczeń odsłuchowych do profesjonalnego użytku studyjnego, CID także zaprojektowano z myślą o zmniejszeniu wpływu wczesnych odbić na percepcję dźwięku. CID opiera się na analizie geometrycznej. W ramach tej geometrycznej analizy wyznaczany jest taki kształt ścian, który pozwala dla danego miejsca odsłuchu i danego położenia kolumn skierować wczesne odbicia poza obszar znajdujący się bezpośrednio wokół słuchacza. Kształt ścian w przedniej części pomieszczenia jest obliczany przy pomocy komputerowej symulacji. Wyznaczony w ten posób kształt ma postać krzywej. Fizyczna realizacja takiej krzywej jest bardzo trudna i w praktyce krzywa jest aproksymowana przy pomocy kilku załamanych, skośnie ustawionych powierzchni. Na tylnej ścianie za słuchaczem stosowane są ustroje rozpraszające i tłumiące.

Wstępnie jako cel projektowy przyjęto, że odbicia docierające przez pierwszych 20ms mają być co najmniej 20dB cichsze od dźwięku bezpośredniego. Po wykonaniu eksperymentów praktycznych złagodzono te wymogi do okna czasowego równego 15ms i poziomu 15B niższego od poziomu dźwięku bezpośredniego.

Zastosowanie skośnych ścian w pobliżu głośników sugeruje pokrewieństwo CID z RFZ. W rzeczywistości koncepcja CID jest jednak zasadniczo odmienna. W odróżnieniu od większości innych rozwiązań, CID bazuje na wykorzystaniu głośników wolnostojących, a nie wmontowanych w ścianę. Skośne ściany przekierowujące wczesne odbicia są twarde, a nie tłumiące. Generalnie CID charakteryzuje się umiarkowaną ilością specjalizowanych ustrojów rozpraszających i/lub tłumiących. Pomieszczenia CID mają wyższą wartość czasu pogłosu niż LEDE czy RFZ. Uzyskiwane są tu wartości rzędu 0,3 do 0,4 sekundy, a więc podobne jak w warunkach domowych. Pomieszczenia typu CID były wykorzystywane w studiach BBC.